Maakt de volgorde van je pedalboard écht uit?
Moet je het stemapparaat nou voor of na distortion zetten? Waar past delay het beste tussen? In deze blog leggen we het allemaal uit!
Een pedalboard werkt als een keten waarbij elk pedaal invloed heeft op het geluid dat binnenkomt bij het volgende pedaal in de keten. Denk bijvoorbeeld aan een vibrato pedaal die vóór een stemapparaat staat. Het vibrato pedaal verandert de frequentie van het signaal, waardoor het bijna onmogelijk wordt om de gitaar te stemmen. Wat is dan de beste volgorde voor jouw pedalboard?
Er komt natuurlijk een groot deel neer op jouw eigen voorkeur en het geluid dat jij uit je gitaar wil krijgen, maar er zijn een aantal belangrijke richtlijnen die ervoor zorgen dat jouw geluid prettig en helder klinkt. In deze blog leggen wij deze richtlijnen uit, en waar je daarvan kan afwijken!
De korte versie
De korte versie van het verhaal is als volgt: Zolang jij het mooi vind klinken hoef je er niks aan te veranderen! Weet je het even niet zeker? Gebruik dan deze volgorde als richtlijn:
Fuzz -> Uni-Vibe -> Tuner -> Compressie -> Drive(s) -> Modulatie -> Delay -> Reverb
Tuner, Fuzz & Uni-Vibe
Het stemapparaat is misschien wel het belangrijkste pedaal in je pedalchain. Dit pedaal is afhankelijk van een puur signaal om jouw gitaar te stemmen, dus staat die over het algemeen zo vroeg mogelijk in je pedalchain. Als je bijvoorbeeld een keihard vibrato-effect voor de tuner zet verandert het signaal constant van toonhoogte en zal je niet goed kunnen stemmen.
Uitzonderingen: Fuzz en Uni-Vibe
Fuzz en Uni-Vibe zijn kleine uitzonderingen waar goed rekening mee moet worden gehouden. Dit zijn namelijk allebei erg oude gitaareffecten die niet zijn gebouwd om goed te werken in combinatie met andere pedalen en moeten daarom vaak vóór alle andere effecten om goed te functioneren.
Fuzz kan erg snel zwak klinken wanneer je die verder achterin de pedalchain zet, dus raden wij aan om die als eerste te zetten!
Een Uni-Vibe is een modulatiepedaal. Deze komen normaal gesproken na de drive-pedalen, maar de Uni-Vibe is hier de uitzondering op. Zet deze dus samen met de fuzz vooraan. Je kan hier wel kiezen om de fuzz eerst te zetten, of de Uni-Vibe. Dit komt vooral neer op voorkeur. Wil je een chaotisch geluid? Zet dan de fuzz voor de Uni-Vibe. Wil je een geluid dat wat helderder is? Zet dan de Uni-Vibe voor de fuzz.
Als je het verschil tussen deze twee geluiden wil horen kan je luisteren naar Machine Gun at Filmore East waar Jimi Hendrix zijn fuzz vóór de Uni-Vibe heeft, terwijl hij bij Voodoo Child in Maui ze juist andersom heeft.
Compressie
Hierna komt meestal een compressiepedaal. Dit pedaal maakt de luide frequenties stiller, en de stille frequenties luider, wat het signaal van de gitaar compacter maakt. Hierdoor is het fijner om naar te luisteren en zal het er ook voor zorgen dat je signaal in een bandcontext consistent en gecontroleerd zal zijn. Het zorgt er ook voor dat de rest van je effectpedalen met een helder signaal werken om nare geluiden te vermijden.
Je kan er ook voor kiezen om je compressie pas na de drive-pedalen te zetten, zodat de gevoeligheid van de drives zal worden bewaard.
Drive
De volgorde waar je je drive-pedalen in legt kan heel erg verschillen. Dit is een goede plek om zelf te experimenteren en te kijken wat jij goed vind klinken. Als vuistregel kan je van lage drive naar hoge drive gaan door bijvoorbeeld overdrive vóór distortion te zetten.
Een overdrive na een distortion kan namelijk door zijn natuurlijke compressie het geluid verzwakken, terwijl een distortion een overdrive juist net over dat randje kan duwen. Toch zie je dat dit bij heel veel mensen anders ligt. Vaak komt dit doordat ze het geluid van hun overdrive graag willen laten horen. Het grootste deel van je klankkarakter komt namelijk van het laatste drive-pedaal dat je neerlegt.
Modulatie
Effecten als tremolo, flanger, phaser en chorus behoren allemaal tot de categorie van modulatie-pedalen. Dit zijn allemaal pedalen die het gitaarsignaal in toonhoogte, volume of fase op allerlei manieren manipuleren.
Om het karakter van je modulatie-pedalen goed te laten doorklinken is het het beste om deze pedalen na je drive(s) te plaatsen. Hierdoor wordt alles wat erin gaat gemoduleerd naar het gewenste effect. Sommige gitaristen plaatsen echter hun modulatie voor hun drives. Hierdoor krijg je een ‘overdriven’ geluid op je modulatie, wat voor een gaaf effect kan zorgen. Probeer het allebei en luister naar wat je zelf voor effect wil hebben!
Delay & Reverb
Na alle andere effecten komen je delay en reverb pedalen. Als je een elegant en puur echo geluid wil zet je deze na alle andere effecten, zodat er niet allerlei onzuiverheden op deze effecten komen.
Soms kan het wel een gaaf effect geven om een drive pedaal na de delay te zetten, dus probeer zeker ook te experimenteren met andere combinaties en volgordes.
Conclusie
Hopelijk bieden deze tips voor wat houvast om een mooi geluid uit je effectpedalen te krijgen. Nu je de “regels” van een pedalboard opstellen kent, is het tijd om ze te breken! Luister goed naar het geluid dat je krijgt door verschillende combinaties in elkaar te zetten, en hoe elk pedaal dat geluid verandert. Wanneer je daar even geen zin in hebt, kan je deze standaard volgorde volgen:
